Tin tức, Văn hóa người việt
Xá Lị hay Xá Lợi là gì? Đức Phật Trong Phật Giáo Đại Thừa
Xá-lị, hay xá lợi, là những hạt nhỏ có hình dạng viên tròn, giống như ngọc trai hoặc pha lê, hình thành sau quá trình hỏa táng thi thể hoặc sau khi viên tịch của các vị cao tăng Phật giáo. Trong kinh Đại Bát Niết Bàn, xá-lị của Đức Phật còn được biết đến với tên gọi là dhātu.
Xá-lị hay xá-lợi được coi là biểu tượng của tinh thần vĩnh cửu và sự thanh tịnh trong đạo Phật. Những hạt nhỏ này thường được bảo quản trong các pháp viện, chùa chiền, hoặc nơi linh thiêng khác nhau, trở thành một phần quan trọng trong nghi lễ và tâm linh của người theo đạo Phật giáo.
Xá-lị không chỉ là vật thể vật chất mà còn mang theo giá trị tâm linh sâu sắc, thường được tôn trọng và kính nể trong cộng đồng Phật tử. Đối với họ, xá-lị không chỉ là biểu tượng của sự hiện diện vật chất của Đức Phật mà còn là niềm tin vào sự giác ngộ và trí tuệ cao quý mà Đức Phật đã chia sẻ với chúng sinh.
Xá Lợi của Đức Phật (Phật Thích Ca)
Đức Phật đã chỉ dẫn các đệ tử của Ngài về việc hỏa táng thi thể của mình theo cách tương tự như việc xử lý thi hài của một vị vua luân hồi. Sau đó, xá lợi từ hỏa táng được phân phát cho các nhóm tín đồ và cư sĩ khác nhau của Ngài, và họ giữ chúng trong các toà bảo tháp.
Thi thể của Đức Phật được đặt trong quan tài trong bảy ngày trước khi Mahakashyapa, một đại đệ tử của Ngài, đặt nó lên giàn hỏa để thiêu đốt. Mahakashyapa đã thực hiện hỏa táng, và sau đó, xá lợi của Đức Phật được giao cho một nhóm cư sĩ. Tuy nhiên, những người đến từ bảy vùng khác nhau, và yêu cầu chia sẻ xá lợi. Để tránh xung đột và đảm bảo sự hòa bình, một nhà sư đã chia xá lợi thành tám phần.
Theo truyền thống, có 10 bộ xá lợi được cất giữ: 8 bộ từ hài cốt của Đức Phật, 1 từ tro của giàn hỏa, và 1 từ chiếc xô sử dụng để phân chia hài cốt. Xá lợi sau đó được thu thập và đặt trong một bảo tháp duy nhất. Hơn một thế kỷ sau, vua Ashoka được cho là đã phân phát lại xá lợi này vào 84.000 bảo tháp.
Bảo tháp sẽ trở thành điểm tham chiếu quan trọng, biểu tượng cho sự hiện diện của Đức Phật trong cảnh quan Châu Á. Các văn bản cổ và tư liệu khảo cổ kết nối việc thờ cúng bảo tháp với cuộc đời và các điểm quan trọng trong sự nghiệp của Đức Phật. Hành hương và tôn kính thường được khuyến khích tại tám ngôi đền, được đặt tại những nơi quan trọng như nơi Ngài sinh ra, giác ngộ, lần chuyển pháp luân đầu tiên, và cả cái chết của Ngài. Các địa điểm này cũng bao gồm bốn thành phố nơi Đức Phật thực hiện những phép lạ quan trọng trong sự nghiệp của mình.
Ví dụ, một bảo tháp ở Samkashya là nơi Đức Phật giảng giải cho mẹ của Ngài (người đã qua đời sau bảy ngày từ khi Ngài sinh ra) và rồi giãi bày đường lối sau khi thuyết giảng. Bảo tháp này cũng đánh dấu địa điểm Thiên đàng của Ba mươi ba vị Thần, nơi Đức Phật an trú.
Bảo tháp đặt ra tầm quan trọng của Đức Phật trên thế giới, bất chấp việc Ngài đã nhập Niết-bàn. Có hai loại Niết bàn được miêu tả. Loại đầu tiên là “Niet-bàn còn sót lại”, Đức Phật đạt được dưới gốc cây Bồ Đề, khi Ngài tiêu diệt hết hạt giống tái sinh trong tương lai. Đây được coi là Niết-bàn cuối cùng, sự diệt vong của phiền não. Tuy nhiên, nghiệp đã tạo ra cuộc sống hiện tại của Ngài vẫn tồn tại và sẽ tiếp tục cho đến khi Ngài qua đời. Do đó, tâm và thân của Ngài trong suốt quãng đời còn lại là những gì còn lại sau khi Ngài chứng ngộ Niết-bàn.
Loại Niết bàn thứ hai xảy ra khi Ngài chết và được gọi là “Niết-bàn cuối cùng của các uẩn (skandha) của tâm và thân” hay “Niết-bàn không còn tàn dư” vì không còn gì để tái sinh sau khi Ngài chết. Mặc dù có điều gì đó vẫn còn lại: di vật được tìm thấy trong đống tro tàn của giàn thiêu. Do đó, còn gọi là Niết-bàn thứ ba.
Theo đức tin Phật giáo, sẽ đến một thời điểm trong tương lai xa, giáo lý của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni sẽ biến mất và xá lợi sẽ không được tôn vinh. Khi đó, xá lợi sẽ thoát khỏi thánh tích và trở về Bồ Đề Đạo Tràng một cách thần kỳ, tạo thành thân huy hoàng của Đức Phật, ngồi dưới gốc cây Bồ Đề, phát ra tia sáng chiếu sáng 10.000 thế giới.
Họ sẽ được thần thánh tôn thờ cuối cùng rồi sẽ bốc cháy và biến mất trên bầu trời. Niết-bàn thứ ba này gọi là “Niết-bàn cuối cùng của xá lợi”. Cho đến thời điểm đó, xá lợi của Đức Phật là sự hiện diện sống động của Ngài, chứa đựng tất cả những phẩm tính kỳ diệu của Ngài. Các tư liệu văn học và văn tự từ Ấn Độ chỉ ra rằng Đức Phật, dưới hình thức các bảo tháp, là điều linh thiêng và truyền cảm.
Hình ảnh của Đức Phật:
Đầu tượng Phật, được chế tác bằng vữa tại Hadda, Afganistan, thế kỷ 4-5, hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Victoria và Albert, Luân Đôn.
Hình ảnh của Đức Phật cũng tồn tại trên thế giới thông qua các văn bản và những bức tượng mô tả hình thức của Ngài. Trong lịch sử, không có bằng chứng nào chứng minh rằng hình ảnh của Đức Phật đã được tạo ra trong thời kỳ Ngài còn sống.
Học giả nghệ thuật Ấn Độ đã lâu bị cuốn hút bởi việc thiếu hình ảnh của Đức Phật trên một số tác phẩm chạm khắc đá từ kỳ đầu của Phật giáo. Những tác phẩm này thường mô tả các cảnh như dấu chân của Đức Phật và cảnh Ngài rời cung điện trên một con ngựa không người cưỡi. Những tác phẩm này đã dẫn đến giả thuyết rằng Phật giáo kỳ đầu có thể đã ngăn cản việc mô tả hình thể của Đức Phật nhưng cho phép sử dụng biểu tượng.
Lý thuyết này dựa trên việc thiếu hướng dẫn cụ thể trong văn bản cổ điển về việc miêu tả Đức Phật. Tuy nhiên, quan điểm này đã bị thách thức bởi những người cho rằng các tác phẩm chạm khắc không chỉ là sự mô tả sự kiện trong cuộc đời của Đức Phật mà còn là thể hiện các hành trình tôn kính và thờ cúng địa điểm quan trọng trong cuộc đời của Ngài.
Hình ảnh thánh thiêng của Đức Phật là trung tâm của việc thực hành Phật giáo, và có nhiều câu chuyện về sức mạnh kỳ diệu của Ngài. Những tượng Đức Phật nổi tiếng, như tượng Mahamuni ở Mandalay, Myanmar, được tôn trọng với niềm tin sâu sắc vào sức mạnh của Đức Phật. Việc thánh hiến một tượng Phật thường đi kèm với các nghi thức phức tạp, trong đó Đức Phật được coi là nhập vào tượng hoặc câu chuyện về cuộc đời của Ngài được kể trước sự hiện diện của tượng. Các văn bản từ thế kỷ thứ 4 hoặc thứ 5 cho thấy rằng các tu viện Ấn Độ thường có “buồng xông hương” để đặt tượng Đức Phật và coi đó như nơi ở của Ngài, với đội ngũ tu sĩ riêng.
Đức Phật Trong Phật Giáo Đại Thừa:
Khoảng bốn thế kỷ sau khi Đức Phật nhập Niết-bàn, nhiều phong trào xuất hiện ở Ấn Độ, trong đó nhiều tập trung vào việc sáng tác văn bản mới như Kinh Pháp Hoa hoặc các thể loại văn bản mới như kinh Bát nhã ba la mật, được cho là lời dạy của Đức Phật. Những phong trào này sau đó được gọi là Đại thừa, “Phương tiện vĩ đại” dẫn đến giác ngộ, chống lại quan điểm của các trường phái Phật giáo trước đó không chấp nhận kinh điển mới là có thẩm quyền.
Kinh điển Đại thừa mang đến quan điểm khác nhau về Đức Phật. Không phải tất cả các trường phái Đại thừa xem Đức Phật như một vị thần linh, trong khi các trường phái không thuộc Đại thừa lại không như vậy. Trong văn học, có rất nhiều câu chuyện về năng lực kỳ diệu của Đức Phật. Ví dụ, Đức Phật được cho là đã do dự trước khi quyết định giảng dạy sau khi giác ngộ và chỉ quyết định làm như vậy sau khi được Phạm thiên khẩn cầu.
Tuy nhiên, trong kinh Đại thừa, Đức Phật không hề do dự mà giả vờ bị lay chuyển trước yêu cầu của Phạm thiên, chỉ để tất cả những ai tôn thờ Phạm thiên sẽ quy y Đức Phật. Ngược lại, người ta giải thích rằng khi Đức Phật gặp đau đầu hoặc đau lưng, Ngài làm như vậy chỉ để chuyển hóa người khác theo Pháp, vì cơ thể của Ngài không cảm thấy đau đớn vì không được làm bằng xương và thịt.
Một trong những kinh Đại thừa quan trọng nhất là Kinh Pháp Hoa, trong đó Đức Phật phủ nhận việc Ngài rời cung điện để tìm kiếm sự giải thoát khỏi đau khổ, mà thay vào đó, Ngài đã giác ngộ từ vô số kiếp trước và đã thuyết pháp trong nhiều thế giới. Đức Phật không chỉ giả vờ từ bỏ cuộc sống vương giả, thực hành khổ hạnh và giác ngộ, mà còn giả vờ nhập niết bàn để truyền cảm hứng cho thế giới. Hơn nữa, Ngài tuyên bố sẽ sớm nhập niết bàn để ngăn chặn những người có ít đức hạnh trở nên tự mãn trong việc thực hành giáo lý của Ngài. Tuy nhiên, điều này cũng là giả mạo, vì tuổi thọ của Ngài vẫn còn vô hạn.
Tam thân của Đức Phật theo kinh Pháp Hoa:
Theo giải thích của Trí Giả, Đức Thích Ca, khi hiện thân trong thân người có hạn, không phải là do nghiệp dẫn mà là một trong những phương tiện của Ngài. Pháp thân của Phật Thích Ca ở thế giới Thường Tịch Quang mới là chân thật, tức là chân thân. Điều quan trọng là chỉ có chân thật mới tạo ra các phương tiện.
Ý này được Phật nói rõ trong phẩm Như Lai thọ lượng thứ 16, khi Đức Phật khẳng định rằng Ngài đã thành Phật từ vô lượng kiếp trước. Mặc dù trời, người, và a-tu-la cho rằng Phật mới rời cung dòng họ Thích để xuất gia, nhưng Đức Phật chỉ hiện thân với mục đích cứu độ sanh khỏi khổ đau.
Chư Phật thì nhìn thấy Phật Thích Ca đã thành Phật từ xa xưa và hiện thân trong cuộc đời này để giải thoát khổ đau cho sanh linh. Phật xác định rằng chỉ có chư Phật và Bồ-tát mới nhận biết được chân thật của Phật là Pháp thân, trong khi người đời chỉ nhìn thấy thân tứ đại giả tạm thời.
Đối với Đức Phật, thân người chỉ là một phương tiện và chỉ có Ngài mới có đầy đủ đạo lực để kiểm soát muôn pháp trong vũ trụ. Ngược lại, đối với chúng ta, thân người là nghiệp thân và chúng ta phải chấp nhận một thân thể không hoàn hảo.
Đức Phật có khả năng hiện thân với nhiều thân khác nhau tùy theo tình hình và người nhận thức. Trong khi Bồ-tát đệ Bát địa trở lên làm mọi việc đều do nguyện ý và không bị nghiệp dẫn, Bồ-tát đệ Thất địa trở xuống vẫn có thể trải qua những sự kiện không mong muốn.
Tất cả Như Lai và Bồ-tát từ đệ Bát địa trở lên thọ sanh trong các loài đều do nguyện, trong khi Bồ-tát đệ Thất địa trở xuống còn phải đối mặt với nghiệp dẫn. Tuy nhiên, đối với Bồ-tát đệ Bát địa, mọi hành động đều là theo ý muốn và không bị ràng buộc bởi những biến cố bất ngờ.
Như vậy, sự hiểu biết này giúp chúng ta thấy rõ rằng Đức Phật Thích Ca hiện thân trong thế giới người để giáo hóa và giải thoát, không phải vì nghiệp dẫn. Đồng thời, Bồ-tát từ đệ Bát địa trở lên làm mọi việc đều nhằm mục đích giáo hóa và không bị ràng buộc bởi những sự kiện không mong muốn.
Phật Pháp và Vũ Trụ:
Đức Phật là người Thầy thông hiểu và khám phá ra bản chất thực sự của luật vũ trụ, và Ngài khuyên bảo chúng ta nên điều chỉnh cuộc sống của mình để phù hợp với những quy luật này. Ông đã tuyên bố rằng không có ai trong chúng ta có thể tránh khỏi ảnh hưởng của định luật vũ trụ thông qua việc cầu nguyện cho một đấng thần linh tối thượng, bởi vì định luật vũ trụ hoạt động vô tư đối với mọi người.
Liên hệ và tư vấn và đóng góm ý kiến:
- Showroom Tại Hà Nội
- Tòa nhà Hồ Gươm Plaza, Số 102 Trần Phú, Hà Đông, Hà Nội
- Sao biển 23, Vinhome Ocean park, Gia Lâm, Hà Nội
- Showroom Nam Định:
- Shophouse 36-Khu Đô Thị Dệt May-Trần Phú-Tp Nam Định
- Web: xuongducdongnd.com
Xem thêm các sản phẩm của Đồ Đồng Tường Phát
